co-housing INDRUK

Een voormalige drukkerij in Borgerhout maakte plaats voor 18 gezinnen die elk hun appartement hebben, maar ook een stadstuin (560m²!) en binnenruimtes delen (common house).

De achttien wooneenheden verschillen allemaal van grootte en indeling. Het kleinste appartement is 60 vierkante meter groot, het grootste het dubbele.

 

Bouwwens van de opdrachtgevers

“Met 18 gezinnen hebben we gekozen om binnen het Borgerhoutse stadsdorp te gaan wonen. We hebben de oude drukkerij Onzea aangekocht. Van de drukkerij verbouwden we een gedeelte tot een grote gemeenschappelijke ruimte. De eigen appartementen zitten in een nieuw woonblok, grenzend aan de straatzijde.

Voor ons woonblok van 3 verdiepingen hebben we gekozen voor enkele doorgedreven maatregelen om de ecologische footprint te verminderen. We geven voorrang aan materialen die de aarde niet uitputten. Behalve in de keldergarage, gebruiken we nergens beton. De ganse opbouw is in houtskelet en massiefhoutbouw. Onze muren zijn massieve houten elementen, die afgewerkt uit een atelier komen. De plaatsing ging erg vlot, je kan het vergelijken met een bouwpakket.

Onze keuze is niet alleen milieuvriendelijk, we denken ook aan het gezondheidsaspect. We hebben ARCHI 4 onder de arm genomen, een architectenbureau waar het goede gevoel van de mens in het gebouw centraal staat. Zij volgen principes uit de bouwbiologie, die stelt dat overleven in beton moeilijk is. In afgesloten betonnen gebouwen waar ook met andere synthetische materialen gebouwd wordt, krijg je al snel een gevoel van onbehagen, dat zelfs tot ziekteverschijnselen kan leiden”

 

Constructie met duurzame bouwmaterialen

De nieuwbouw met de woonunits aan de straatzijde is volledig opgebouwd met gezonde en natuurvriendelijke materialen: houtmassiefbouw d.m.v. cross-laminated-timber panelen (CLT) , geïsoleerd aan buitenzijde met minerale wol-isolatie en afgewerkt met een minerale pleister. De vloeren zijn eveneens uit CLT-panelen opgebouwd en kennen een speciale akoestische opbouw met kiezel, minerale wol en chape. Enkel de parkeergarage in kelder bestaat uit gewapend beton. Het dak is opgebouwd met afgeronde LVL-panelen en geïsoleerd met een dikke laag isolatie.

De verbouwing van de bestaande drukkerijmagazijnen achteraan omvatte de na-isolatie van bestaande dakconstructie uit beton en na-isolatie van de gevel aan de tuinzijde met een voorzetwand in houtskelet, geïsoleerd met minerale wol en afgewerkt met duurzame thermo Wood beplanking. De scheimuren die grensden aan de omliggende percelen werden langs binnenzijde door de bouwheren zelf geïsoleerd met kalk-hennep-isolatie en afgewerkt met leempleister.

De daken werden waar mogelijk voorzien met extensieve groendaken en waterretentie-daken

 

Interieur en duurzame afwerking

De afwerking binnen in de woonunits werd individueel gekozen maar vele bewoners hebben het uitzicht van de CLT-panelen behouden. Op sommige plaatsen werden ze bekleed met gipskartonplaat. Ook de plafonds werden voor het merendeel in zicht gehouden. Ruwbouw werd dus voor een stukje afwerking. De CLT werd enkel nabehandeld/afgewerkt met een bio-ecologische wittende olie.

In de gemeenschappelijke delen (de zogenaamde common house) werd geopteerd voor polybeton in de ateliers en wasplaats,lammellen op kant (hoogkantparket) in de gemeenschappelijke zaal. Wanden werden afgewerkt met leempleister (op kalk-hennep-isolatie) en gipspleister aan voorzijde en bestaande binnenmuren.

Verwarming en productie sanitair warm water

De nieuwbouw wordt collectief verwarmd via een systeem van 6 water-lucht warmtepompen waarvan de buitenunits op het dak staan. Deze leveren het warme water voor de verwarming en de productie van sanitair warm water dat individueel per woonunit  afgeregeld wordt via een “booster” en een warmwatervat van 180l. . De afgifte gebeurt in de leefruimtes via vloerverwarming en in de  slaapkamers via ventilo-ocnvectoren.

Intergenerationeel samenwonen

Het doel was om intergenerationeel te kunnen samenwonen. Met een grotere groep gezinnen, maar ook alleenstaanden werd de financiële en mentale draagkracht om gemeenschappelijke ruimten uit te bouwen alleen maar groter. “Eén van de principes van cohousing is dat beslissingen bij consensus worden genomen. Iedereen moet overtuigd zijn van een bepaald idee voor het wordt uitgevoerd. Om het groepsgevoel aan te wakkeren werden al vrij snel activiteiten georganiseerd om te weten wie waar goed in is. Zo ontstond er een tuinonderhoudsploegje en een evenementengroepje.”

project architect: Steven Bydekerke, ontwerp in samenwerking met Mark Depreeuw